Berichten

Potgrond met turf

Biologische Potgrond

Waarom gebruiken we potgrond?

Potgrond wordt gebruikt voor het vullen van potten en bakken om je nieuw gekochte planten in te zetten. Maar wist je dat potgrond voor 70% bestaat uit turf? Turf is afgegraven veengrond. Die veengrond wordt afgegraven in Duitsland, Polen, Estland, Letland, Litouwen, Finland en Ierland. Daarmee gaat een indrukwekkend groot veengebied verloren met alle daar levende planten en dieren. Bovendien komt er veel CO2 (verbinding van koolstof en zuurstof) vrij als het veen indroogt tot turf.
Wil je dat?! Veen van 1 meter dikte heeft 1000 jaar nodig om te groeien. Nederland is een van de grootste afnemers van veen/turf om het in de potgrond te verwerken. Veengebieden zijn van groot belang voor de biodiversiteit. De veenmossen leggen veel meer koolstof vast dan de bossen.

Potgrond wordt gebruikt om in te zaaien en omdat het goed vocht vasthoud zodat de zaden niet uitdrogen. De meeste universele potgrond bestaat naast turf ook uit kunstmeststoffen die extra stikstof bevatten om de planten een goede groeispurt te geven. In de volle grond dood kunstmest het bodemleven. Let dus bij aankoop van potgrond op de verpakking of er turf in zit.

Potgrond zonder turf of kokosvezel

De potgrond die als alternatief wordt aangeboden bevat kokosvezel ter vervanging van turf. Daar zitten ook weer nadelen aan vast zoals o.a. de lange reis die het heeft gemaakt om naar Nederland te vervoeren. Op de website turfvrij staan adressen waar potgrond verkrijgbaar zonder turf of kokosvezel.

Verkoopadressen van potgrond zonder turf of kokosvezels

  • DCM, Potgrond turfvrij en zonder kokosvezels
  • Fertilla, verkrijgbaar in Zeist
  • Bio-Kultura, maakt heel goede potgrond met uitstekende ingrediënten, maar bevat nog wel kokosvezel. Ze werken er hard aan om potgrond zonder turf of kokosvezels te maken.
  • Tardy, alleen in grote hoeveelheden verkrijgbaar in Castricum. Maak eerst een afspraak!

Kijk op turfvrij.nl voor verkoop adressen bij jou in de buurt.
Lees meer hierover op Velt.nu

 

Biologische Moestuin in februari

Moestuinplan 

  • Maak je nieuwe moestuinplan op basis van wisselteelt. Wisselteelt is het jaarlijks doorschuiven van gewassen. Veel planten in de moestuin trekken ziekten en plagen aan. Veel ziekten en plagen overwinteren in de bodem of in de overgebleven planten. Als je de planten steeds op een andere moestuinbed kweekt dan verdwijnen die soortgebonden ziekten en plagen. 
  • Alle ziekten en plagen kunnen beter vermeden worden. gebruik daarom dit schema en schuif ieder jaar de soorten door naar het volgende moestuinbed. 
  • wortelgewassen, vruchtgewassen, bladgewassen, koolgewassen, peulgewassen, aardappel. en dan schuift het weer door naar wortelgewassen. Meer info over wisselteelt vind je hier

Zaden bestellen

  • Bestel in Februari je biologische groentezaden nu om latere teleurstellingen te voorkomen

Grond voorbereiden

  • De grond hoeft NIET omgespit te worden. Dan verliest de bodem haar structuur.
  • Verwijder kruiden die je niet wilt hebben op de groentebedden en paden. Ik trek ze eruit met wortels en al, maar bij grotere stukken kan je beter de ongewenste kruiden losschoffelen en weltrekken met een smal harkje.
  • Als het niet vriest leg dan een laag compost (zonder turf) van 5 cm op de groentebedden waar de aardappels, kolen en vruchtgroenten zoals pompoen en courgette komen te staan. V
  • Voordat je gaat zaaien en planten werk je die compost ligt door de bovenste laag van de bodem zodat het vochting blijft in de grond.

Groenten en Fruit

  • Bestel nu je aardappels. Leg ze in een eierdoos op een lichte vorstvrije plaats zodat ze kunnen uitlopen.
  • Kijk het aardappelbed van vorig jaar na op aardappels die in de grond zijn gebleven. Haal ze eruit om plantenziekten te voorkomen.
  • Bestel kleine pootuien zodat je ze begin maart kunt uitplanten in de volle grond. Mijn favoriete ui is ‘Noord Holland Spring Blood’, een lekkere rode lenteui die je lang kunt bewaren.
  • Warm de grond op met cloches of tunnels zodat je vroeg kan beginnen met het zaaien van tuinbonen, wortels, vroege erwten, pastinaak en raapsteeltjes.
  • Zaai snijbieten en dek ze af met grof geweven jute. Snijbieten zijn kleurrijk en lekker en je kan ze in veel verschillende gerechten verwerken.
  • Verzet de (bonen)stokken en span de jute netten waar straks de capucijners en pronkbonen weer tegenop groeien als je dat nog niet gedaan hebt. Leg een rij tuinbonen, poot jonge uien, spinazie en dek ze af met een laagje vliesdoek of verteerde bladaarde om ze te beschermen tegen de vorst.

Zaaien en kweken

  • Je kunt nu al peterselie, kervel en koriander zaaien. Leg de zaadjes de avond van tevoren op en schoteltje met een vochtig stukje keukenpapier zodat ze sneller ontkiemen.
  • Je kunt nu ook al venkel zaaien of verplanten naar de goede plek in de tuin, zolang het niet vriest.
  • Leg alvast tuinbonen langs een jute net of gaas. De grond is er nu al warm genoeg voor.
  • Zaai zoete erwten in een ‘dakgoot’. Vul de dakgoot met tuinaarde vermengd met zand. Leg de erwten in een rechte rij op een regelmatige afstand op de aarde. Duw ze er niet in voordat je ze allemaal hebt neergelegd.
  • Je kunt salade zaaien in dakgoten die je aan de schutting of de muur hangt op een lichte, niet zonnige plek: winterpostelijn, regenboog snijbiet, rucola of een wintersla mengsel dat je na 4 steeds een beetje kunt afknippen. Het groeit na 2 weken weer aan. Zolang je water blijft geven.

Oogsten

Dit is wat je kunt oogsten en bereiden dit jaar of volgend jaar in deze tijd van het jaar:

  • Spruitjes, palmkool, boerenkool, rode boerenkool, bloemkool, witte en groene kolen, tenminste…als ze niet zijn opgegeten door de rupsen van de koolwitjes zoals bij mij afgelopen zomer
  • Andijvie, wintersla Roma
  • Eetbare bloemen: viooltjes
  • Snijbiet en doorlevende spinazie ‘Perpetual spinach’
  • De stelen van de kardoen en prei
  • Kruiden: rozemarijn, salie en laurier

Biologische moestuin – Januari belooft wat

Januari belooft wat

Het hele jaar ligt aan je voeten. NU is het beste moment om zaden te kiezen die je maand na maand kunt zaaien. Een plan maken is de sleutel tot succes.

Welke groenten wil je dit jaar in je moestuin opkweken? Wat vind je lekker en wat eigenlijk niet. Ik blader altijd op websites van verschillenden biologisch geteelde leveranciers. Maak het jezelf makkelijk. Kies groenten die niet al te veel water nodig hebben.

Maak een plan voor het komende jaar

Mijn biologische moestuin is ingedeeld in 6 vakken waarvan de teeltwijze elkaar opvolgt zodat de bodem niet wordt uitgeput. Neem de maten op van je moestuin en verdeel het in 6 gelijke vlakken met paden van minimaal 30 cm breed. Binnen die vlakken kan je evt. kleinere vlakken maken. Maak de vlakken niet te groot zodat je er goed bij kunt. 

Mijn bio moestuin is 50 m2. Dat is perfect om met z’n tweeën van te eten en bloemen van te plukken. 

Kolen: Palmkool, Boerenkool rood en groen, Spruitjes, Bloemkool, Rode Kool

Wortels en Knollen: Bieten Egyptische Platronde, Raapsteel dat uitgedund uitgroeit tot Meiraap, Venkel, worteltjes in vele kleuren, knolselderij. Aardappels combineer ik altijd met knoflook

Bladgewassen: Nieuw Zeelandse Spinazie, Andijvie, Bleekselderij, 

Peulen: kapucijners: Blauwschokkers, Wieringer bonen, Tuinbonen

Vruchtgewassen: watermeloen, pompoen, courgette, augurken heerlijk vers, aardbeien

Bloemen: Zinnia’s in alle soorten en maten, Dahlia’s in alle soorten en maten. 

Biologische zaden koop je o.a. bij De Bolster , VanderWal

Klusjes in je moestuin in Januari:

  • Zet hazelaarstokken neer rondom de kolen en span er netten overheen om te voorkomen dat de duiven, eksters en kraaien de boerenkool en palmkool opeten.
  • Zaai snijbieten en dek ze af met vliesdoek. Snijbieten zijn kleurrijk en lekker en je kan ze in veel verschillende gerechten verwerken.
  • Haal het gele blad weg van de spruitjes, boerenkool en palmkolen. Daar kunnen schimmels in zitten. Gooi ze niet op de composthoop om evt. Plantenziekten te voorkomen.
  • Leg een rij tuinbonen, poot jonge uien, spinazie en dek ze af met een laagje vliesdoek of verteerde bladaarde om ze te beschermen tegen de vorst.
  • Verzet de (bonen)stokken en span de jute netten waar straks de capucijners en pronkbonen weer tegenop groeien.

Fruit

  • Dit is de beste tijd om fruitbomen en bessenstruiken te planten en snoeien tot begin maart. De binnenkant van de kroon moet goed luchtig zijn zodat er volgend seizoen voldoende ruimte is voor blad, bloei en vruchten.
  • Knip de stengels van de najaars frambozen terug tot 10 cm boven de grond.
  • Snoei in de druiven drastisch terug tot 2 knopen voor de hoofdtakken, voordat de sapstroom weer op gang komt, anders lekt de sapstroom eruit. Bind de hoofdtakken eerst goed vast. Het voorkomt ziekten en het verjongt de plant en geeft meer vruchten.

Zaaien en kweken

  • Je kunt nu al peterselie, kervel en koriander zaaien. Leg de zaadjes de avond vantevoren op en schoteltje met een vochtig stukje keukenpapier zodat ze sneller ontkiemen.
  • Je kunt nu ook al venkel zaaien of verplanten naar de goede plek in de tuin, zolang het niet vriest.

Oogsten

Dit is wat je kunt oogsten en bereiden dit jaar of volgend jaar in deze tijd van het jaar:

  • Kolen: boerenkool, palmkool, spruitjes
  • Wortels: bieten, wortels, pastinaak, schorseneer
  • Stengels: selderij, prei
  • Salade: winterpluksla: rucola, winterpostelein, veldsla
  • Kruiden: zolang het niet vriest: peterselie, kervel, rozemarijn, salie, laurier

Rabarber

Rabarber is een van de eerste gewassen die in het voorjaar van de koude grond kan worden geoogst. Het stelt geen hoge eisen aan de grond en vraagt niet veel verzorging. Het hoort tot de plantenfamilie boekweit. De planten kunnen 15 jaar oud worden.

Standplaats
Rabarber verdraagt lichte schaduw, liefst op een warme plek aan de slootkant. Plant een nieuwe stronk op een plek waar nog nooit rabarber heeft gestaan. Rabarber kan ook goed tussen de vaste planten in een bloeiende border. Het maakt mooi groot blad. Een verzorgde plant gaat 15 jaar mee.

Bodem en bemesting
Rabarber groeit op grond die diep is losgemaakt, 35 cm diep en vochthoudend. In de winter kunnen ze max. 14 dagen onder water staan. In de zomer max. 4 dagen zonder water. Rabarber houdt van zware organische bemesting voor een goede opbrengst.

Rabarber in bloei = eetbaar = snijbloem

Nieuwe plant
Er worden stukken wortel geplant van een minstens drie jaar oude plant. Scheuren en planten gebeurt in november. Met een scherpe spade verdeel je de pol in stukken, bijvoorbeeld 4 stukken. Na het scheuren laat je de wortelstekken enkele dagen opdrogen. De plant neemt 1 x 1 m ruimte in. Plant in een ondiep plantgat van ongeveer 5 cm zodanig dat de neuzen net onder de grond zitten. Ieder jaar in februari/maart compost geven.
Je kunt nu een plant in een pot kopen bij een biologische tuinderij of kwekerij. Dan heb je volgend jaar eigen rabarber uit eigen tuin.

rabarber met blad

Oogsten
De bladeren zijn giftig, maar wel goed voor de composthoop. Je kunt de stengels beter niet afsnijden, dan heb je kans op rot en daardoor beschadigde knoppen en slappe stengels. Trek liever de stengels los door de steel zo laag mogelijk beet te pakken en hem af te breken met een draaiende beweging. Oogst niet meer dan de helft van de stelen, de rest is nodig voor later of voor voldoende kracht in de plant voor volgend jaar.

Voedingswaarde
Het bevat waardevolle mineralen en vooral vitamine C en veel oxaalzuur. Dit zit vooral in het blad en trekt omstreeks 24 juni (Sint Jan) naar de stengels. Daarna is het beter om geen stengels meer te oogsten. Oxaalzuur bindt kalk en dus ook uit ons lichaam. Dit gebeurt alleen als je er veel van eet. Rabarber is minder geschikt voor jonge kinderen en voor mensen met nierklachten.

Voor gezonde mensen kan rabarber stimulerend werken op de stofwisseling. Door toevoeging van wat citroen- of sinaasappelssap is het niet nodig om suiker toe te voegen. Kook gedroogde dadels of rozijnen mee om de zure smaak te verminderen.  Of doe een beetje honing over de gekookte rabarber vlak voordat je het eet.

Recept Rabarber

Voorbereiden
Gebruik verse, niet slap hangende, rabarber zonder blad. Het is niet nodig om rabarber te schillen. Verwijder voor het koken het bruine velletje onder aan de steel. Snijd het witte stuk onderaan de steel in kleine stukjes en kook dit ook mee. Het verzacht de zure smaak. Verwerk rabarber meteen om vitamineverlies te voorkomen.

  • Recept voor Rabarbermoes (1 liter)
  • 1 kg rabarber in stukjes van 1 cm1 cm water (of 4 eetlepels)
  • 80 gram klein gesneden dadels
  • 30 gram klein gesneden gemberwortel
  • de schil en sap van een sinaasappel of halve citroen
  • eventueel 1 lepel arrowroot om te binden.

Doe de rabarber met een bodempje water, dadels, gember in een pan en vermeng alles goed. Breng al roerend aan de kook op matig vuur. Kook het 5 minuten gaar. Los arrowroot op in het vruchtensap en roer het door de rabarber. Laat het nog even aan de kook komen. Laat de rabarber afkoelen. 
Serveer met zelfgemaakte vanillevla of op een beschuit met aardbeien 

Bronnen 
Gezond Lekker Eten, Christofoor, 1989
Wilde venkel en rabarber, Caroline Zeevat en Ans Withagen, Van Dishoeck 2009.
Handboek ecologisch tuinieren, Velt, 2014