Berichten

Q’s tuintips voor maart

Q’s Tuintips voor maart

Nu de lente begint is er al veel te doen in de tuin. Laat je niet gek maken. Geniet van de frisse buitenlucht. Je kunt nu vaste planten opgraven en scheuren, rozen planten en beginnen met zaaien en bonen leggen.  

Het is nog steeds een goede maand om de bodem te verbeteren met verteerde bladaarde of verteerde bio compost om het vochthoudender te maken zodat de planten beter door droogteperioden heen komen. Als je mycrorrhyza of andere stoffen toevoegt kunnen de wortels van de planten beter de voedingsstoffen opnemen en heeft bodemleven meer voedsel.

De bio bloementuin 

Bestellen, zaaien en kweken 

  • Maart is het moment om je winterharde eenjarigen te zaaien in een koude bak of in een vensterbank in een onverwarmde kamer of kasje. 
  • Je kunt ook half winterharde zaden zaaien, maar wacht tot half maart totdat er meer licht is en minder kans op nachtvorst. 
  • De siererwten die je hebt gezaaid kan je nu toppen – de top er uit halen – zodat ze zijscheuten gaan maken. De topjes kan je verwerken in een salade.
  • Maak de zaaibedden klaar voor het zaaien van winterharde snijbloemen eind deze maand. 
  • Eind van de maand kan je het opgekweekte zaaigoed verplanten naar een grotere pot. Wees voorzichtig en steek met de steel van een lepel of vork schuin onder de wortels en til het voorzichtig uit de aarde. Pak ze vast blij de blaadjes, niet bij het steeltje want dan kneust heel snel.
  • Verpot kwetsbare vaste planten die je voor de winter hebt gestekt. 

Bollen en knollen 

  • Graaf pollen sneeuwklokjes en winterakonieten op,  scheur ze en plant ze meteen in de buurt van de opgegraven pol. Zo krijg je volgend jaar een veldje. 
  • Dahlia’s kan je nu oppotten. Als je een paar knollen hebt doe dan een knol in een 3 liter pot en dek ze af met vliesdoek of zet ze in een koude bak of kas. Heb je er meer dan 3 leg ze dan in een kistje dicht tegen elkaar aan en dek ze af met vermiculiet of compost. Ze lopen de komende 6 weken uit totdat het tijd is om ze in de tuin te planten. Hiermee vervroeg je het groeiseizoen. 
  • Plant zomerbloeiende bio bollen zoals lelies, gladiolen en crocosmea 
  • Later deze maand is het van belang om de uitgebloeide knoppen weg te knippen van narcissen, tulpen en blauwe druifjes om zaadvorming te voorkomen. Laat het blad afsterven zodat de bol kan opladen voor volgend voorjaar. 
  • Bollenplan uitbreiden voor nog meer voorjaarsbollen in 2024. In deze tijd van het jaar is er veel licht voor de bloeiende bollen op plekken die anders onder de heesters en bomen in de schaduw liggen. In de planttijd september-oktober zijn we vaak al vergeten waar de saaie kale plekken onder bomen en struiken lagen. Maak een schets van de situatie of maak een paar foto’s zodat je in augustus, als je bollen gaat bestellen, nog weet welke plekken nog opgefleurd kunnen worden. Bedenk het nu, schrijf het in je agenda en plant het straks in september-oktober. 

Heb je hulp nodig?

Oogsten uit je tuin 

Mooie dingen voor in de vaas:

  • Narcissen en tulpen in alle vormen, kleuren en maten. 
  • Judaspenning – Lunnaria en Muurbloem – Erysimum. 
  • Artisjok blad, Helleborus (giftig, dus draag handschoenen) en Primula’s (eetbaar). 

Vaste planten, heesters en bomen 

Snoeien en opbinden

  • Knip de vaste planten en laatbloeiende grassen af tot 5 cm boven de grond. 
  • Leg een laag van compost met koeien of paardenmest tussen de planten en werk het licht door de bovenlaag met een vork
  • Houd het onkruid in de gaten en begin met wieden – trek het onkruid met wortel met de hand uit de grond.
  • Je kunt nu de zomerbloeiende vaste planten opgraven en scheuren om ze te vermeerderen. Je herkent ze aan de dikke pollen die aan de buitenkant nieuwe scheuten maken. Leg een oud laken of een stuk zeil naast het plantvak en leg de pollen daarop zodat je makkelijk kunt scheuren. 
  • Snoei de struikrozen. Haal het dode hout weg en de kruisende takken. Knip alles tot de helft terug net boven een uitlopende knop. 
  • Knip jonge heggen tot 1/3 terug. Dat is misschien wat heftig maar het zorgt voor flinke groei en een dicht vertakte haag waar je niet doorheen kunt kijken. Ook niet onder kniehoogte. 
  • Ga door met het wegknippen van de oude bloemen van hortensia’s. Let goed op dat je de nieuwe knoppen niet wegknipt. Dun de heester uit en knip 1/3 van de oude takken terug zodat de plant verjongt en nieuwe takken met bloemen maakt. 
  • Tot half maart kunnen bomen en heesters met kale wortels worden geplant, zoals bessenstruiken als wortelgoed (scheelt veel geld) zoals blauwe bessen, aalbessen, kruisbessen, jostibes, framboos, braam etc. 
  • Hark de bodem niet kaal! Laat tenminste 3 cm blad of fijn geknipte plantenresten liggen zodat de bodem niet uitdroogt en het bodemleven niet verstoord wordt.

Planten

  • Plant een nieuwe heg of haag, het is nu de beste tijd voor kleigrond. Kies inheemse soorten zoals meidoorn, sleedoorn, veldesdoorn in de goede aantallen. Ze bloeien afwisselend en geven bessen voor de vogels die er ook hun nestjes in bouwen. Je kunt het beste een dubbele rij plaatsen en dan driehoeksgewijs planten met kale wortels – wortelgoed. Dat is verkrijgbaar tot half maart bij de kweker en veel goedkoper dan planten in een pot. 
  • Plant kruidenrijke vaste planten waarvan je kunt oogsten zoals rozemarijn, een van mijn favorieten. Poezen en katten houden niet van deze geur, dus als je tuin wordt gebruikt als kattenbak dan is dit een van de planten waar ze uit de buurt blijven. 
  • Bestel rozen met kale wortels. Ze zijn veel goedkoper en groeien vaak veel gezonder uit dan rozen in een pot. Plant ze als de vorst uit de grond is. Deze winter is daar dus zeer geschikt voor. Zit er nog vorst in de grond dan kan je het bosje wortelgoed inkuilen – graaf een kuil en leg de wortels er in en dek de wortels af met de vochtige grond. Later kan je de rozen uitplanten op de plek waar je ze wilt hebben. 

Tuinklusjes

  • Heb jij een waterton om de regen op te vangen voor de komende droge maanden? Houd de deksel goed gesloten om te voorkomen dat de muggen er hun larven in grootbrengen.   
  • Maak een raamwerk voor een composthoop in je tuin. Maak tenminste twee vakken zodat de composthoop kan worden omgezet. 
  • Keer de compost in de loop van de maand naar de andere bak en voeg bij iedere laag voeding toe zoals koeien- of paardenmest, lavameel voor de mineralen en smeerwortelthee of zeewierkalk. 
  • Verfris de aanwezige potten door de bovenste 5 cm eraf te halen en aan te vullen met verse compost lichtjes door de achtergebleven bovenlaag heen te werken met een schepje. Wees voorzichtig met de wortels. 
  • Dit is het laatste moment om stokken van de hazelaar en berkentakken te oogsten (knippen/zagen) voor je moestuin om bonen en erwten tegen op te laten klimmen.
  • Maak mooie plannen voor je tuin en voer ze stap voor stap uit. Bedenk een stappenplan hoe je al je plannen gaat uitvoeren in de komende maanden. Als je weinig tijd hebt kan je ook biologische (moes)tuinplantjes kopen bij biologische moestuinen of bij het tuincentrum in de buurt.  
  • Als je een kruidenrijk grasveld wilt inzaaien in maart begin dan nu met de voorbereidingen: afplaggen van het huidige gras en/of verwijderen van onkruiden. Afplaggen met een spade en voor grotere stukken kan een machine worden gehuurd. Verwijderen van onkruiden doe je door met een vork de grond los te maken en het onkruid er uit te trekken. Gebruik geen gif of zout! 
  • Zet plantsteunen en ander steunmateriaal al bij de planten die het nodig hebben voordat ze omwaaien.
  • Kijk al het tuingereedschap en de grasmaaier na. 
  • Zaai kale plekken in het grasveld opnieuw in. Als je begint met een nieuw grasveld gebruik dan geen kant en klare graszoden, maar zaai een bloemrijk grasmengsel met madeliefjes, pinksterbloemen ed. Het duurt bij zowel graszoden als een gezaaid grasmengsel 6 weken voordat je er overheen mag lopen. Houd het terrein voldoende vochtig zodat het zaad kan uitgroeien. Maai het daarna de eerste maanden op de hoogste stand. Als je gaat zaaien lees dan eerst goed hoe je de grond zaaiklaar maakt. 
  • Houd (naakt)slakken goed in de gaten, zeker nu de jonge planten uitlopen. Je kunt slakken voorkomen door nematoden te kopen: aaltjes oplossen in water. Aaltjes zijn parasieten die in de slak kruipen waardoor deze sterven. Gebruik het niet te veel en zorg voor een gezonde bodem met goede compost in de bovenlaag waar slakken voldoende voedsel in vinden zodat ze van de planten af blijven. 
  • Voorjaarsbloemen geven al vroeg in het jaar nectar voor insecten. Als er voldoende voedsel is voor de insecten zoals hommels en bijen, dan is er ook voldoende voedsel voor vogels.
  • Plant een sierkers, een wilde pruim, een meerstammig krentenboompje, afhankelijk van de grond waarop je tuiniert.
  • En kijk nu waar je in september oktober velden vol met verwilderingsbollen kunt planten die zichzelf in de loop der jaren vermeerderen.   

In de tuinkas

  • Een goed begin van het nieuwe tuinjaar is de kas opruimen en schoonmaken zodat je klaar bent om te gaan zaaien. 
  • Haal compost in de tuinkas zodat die kan opwarmen zodat je eerder kunt beginnen met zaaien. 
  • Als je binnen gaat kweken met warmtematjes dan kan je nu beginnen met het meten en bijhouden van de minimum en maximumtemperaturen in de kas. 

TuinTrips

De stinzeplanten met vele soorten bloeiende verwilderingsbollen staan in bloei. Bezoek het Thijssepark in Amstelveen, Het Thijssehof in Bloemendaal of Landgoed Hackfort van Natuurmonumenten in Vorden. De laatste is mijn favoriet. Het ligt aan de Baakse Beek. Veel plezier!

TuinBoeken

Leve de Bodem! Een gezonde basis voor elke tuin. Geschreven door Anne Marie van Dam en Caroline Vlaam. Uitgegeven door KNNV
Leuk en leerzaam. 

Heb je vragen of hulp nodig?

Schijnhazelaar

Februari in je tuin

TuinTips voor februari

Bereid je voor op het nieuwe tuinseizoen. Maak een plannetje en koop of bestel biologische zaden en biologische compost die je de komende maanden nodig hebt. Ik zet nu al in mijn agenda wanneer ik wat wil doen in mijn (moes)tuin.

Plukbloemen 

Bestellen, zaaien en kweken 

  • Als je vroeg in het jaar snijbloemen wilt hebben dan kan je nu al beginnen met zaaien in je kasje in zaaibakken en bloempotjes. Als je geen kasje hebt gebruik dan een vensterbank kasje.  
  • Een paar van mijn favoriete snijbloemen zijn:  Kantbloem – Ammi majus, Anethum graveolens – Dille, Calendula officinalis ‘Indian Prince’ – Goudsbloem (bijenplant), Cerinthe major ‘Purpurescens’ – Grote wasbloem (bijenplant) en alle soorten Scabiosa – Duifkruid (bijenplant). 
  • Plukbloemen die je goed kunt drogen zodat je de hele winter kleurrijke boeketten in je huis hebt: Zinnia Queen Red Lime, Zinnia’s Liliput mix, Dahlia pompon versies, Strobloemen en zomerbloeiende knollen Crocosmea / Montbretia
  • Zaai niet te veel, ze groeien weer aan.
  • Begin met langzame groeiers te zaaien onder doek zoals: Anthirrinums – Leeuwenbekjes 
  • Bestel deze maand Dahlia’s, Gladiolen, Zinnia’s
  • Het is eind deze maand een goed moment om organische bemesting aan je plantvakken te geven.
  • Vergeet niet om de potten die binnen staan een beetje water te geven; voorkom uitdroging. 

Oogsten uit je wintertuin 

Dierbare dingen om uit je tuin te halen of er gewoon naar te kijken vanuit je warme kamer: 

  • Bollen: sneeuwklokjes, iris reticulata en winterakonieten.
  • Vaste planten: Helleborus orientalis, een supersterke vaste plant.
  • Heesters en bomen: Toverhazelaar, Hazelaar en sierkers Prunus subhirtella ‘Autumnalis’.

Vaste planten, struiken en bomen 

Loop een rondje door je tuin en bekijk de mogelijkheden om langs de paden die je dagelijks gebruikt winterbloeiende en planten of heesters aan te planten zoals toverhazelaar Hamamelis x intermedia ‘Jelena’ of Hamamelis x intermedia ‘Diane’ of de geurende Corylopsis en Lonicera x purpusii ‘Winter Beauty’.

Snoeien en opbinden

  • Als het heeft gesneeuwd: geniet van het winterlandschap. 
  • Als er veel sneeuw is gevallen verwijder dan met een hark of een bezem voorzichtig de sneeuw van de takken van de heesters en bomen die zwaar overhangen door het gewicht. 
  • Breng een laag van zeker 5 cm compost of verteerde bladaarde aan aan de voet van hagen en heesters.
  • Ga niet schoffelen en spitten, want dat verstoort het bodemleven.
  • Ruim je tuin niet te veel op. Houd rommelhoekjes onder struiken voor de slapende egels en kikkers.  Laat vooral 3 cm blad liggen zodat het bodemleven in stand blijft en  
  • Beëindig deze maand het snoeien van fruitbomen en heesters. Zoek je een leuke en goede snoeicursus?
  • Fruitboom planten? Doe het NU! Fruitbomen kan je planten van november t/m februari. 
  • Heb je al een fruitboom? Zorg dat de bodem gemulched is, dat wil zeggen: leg een laag van 5 cm bladaarde aan de voet van de boom zodat het bodemleven voeding uit de bladaarde in de bodem kan trekken (wormen) en het beschikbaar komt voor wortels van de fruitboom. Doe dat alleen als de bodem vorstvrij is. 
  • Verplaats heesters die op een verkeerde plek staan aan het eind van deze maand.
  • Knip heggen en hagen terug naar de gewenste maat. Het is het beste om dat deze maand te doen voordat de vogels weer nestje gaan maken. 
  • Snoei laatbloeiende heesters zoals Buddleya’s – Vlinderstruiken. Knip ze af op kniehoogte om een compacte vorm te krijgen.
  • Knip aan het eind van de maand de oude bloemen uit de hortensia’s. LET OP: laat de nieuwe knoppen zitten! Anders heb je geen bloemen dit jaar. 
  • Cornus – Kornoelje, Cotinus – Pruikenboom kan je nu diep terugsnoeien tot op 50-100 cm boven de grond. De jonge takken geven een mooie kleur, afhankelijk van de soort: rood, geel, lichtgroen. Kornoelje takken kan je in de grond steken op een vochtige plek om de struik te vermeerderen.  
  • Snelgroeiende klimmers die voor de ramen en in de dakgoot groeien kan je nu terugsnoeien. 
  • Wilgen snoeien: knot de wilgen op gewenste hoogte. Gebruik de dunne buigzame wilgentakken om ze te vlechten als schutting, boog of driepoot voor de zoete erwten en andere klimmende eenjarigen. Je kunt ook een dikke wilgenteen in de grond steken op een plek waar je nieuwe knotbomen wilt hebben. 
  • Het is NU de tijd om bomen en heesters met kale wortels te planten, zolang het niet vriest, zoals bessenstruiken als wortelgoed (scheelt veel geld) zoals blauwe bessen, aalbessen, kruisbessen, jostibes, framboos, braam etc. 
  • Snoei je rozen nu ze slapen. Knip ze af net iets boven een naar buiten gekeerde knop en verwijder kruisende takken en dode of zieke takken. 
  • Hark de bodem niet kaal! Laat tenminste 3 cm blad of fijngeknipte plantenresten liggen zodat de bodem niet uitdroogt en het bodemleven niet verstoord wordt.
  • Knip de leerachtige bladeren van de Helleborus af of dun ze uit zodat je de bloemen goed kunt zien uitlopen. 

Tuinklusjes

  • Loop niet over het gras als het heeft gevroren, anders krijg je later gele plekken in het gras.  
  • Help de vogels de winter door: als het vriest zorg dan voor vogelzaad en ontdooi het vogelbadje zodat ze even kunnen baden. 
  • Hang ook vetbollen in je fruitbomen zodat de vogels ook de groene vlieg en bladluizen oppikken 
  • Maak het vogelhuisje schoon en hang het buiten bereik van katten en in de schaduw zodat het binnen niet te warm wordt. 
  • Als er konijnen zijn zorg dan voor bescherming van de voet van de boom of struik. 
  • Kijk of er kevertjes zitten op de Daglelies – Hemerocallis. Dat zijn rode leliekevertjes of zwarte larve. Haal ze weg anders komen er geen bloemen. 
  • Kijk in je kas naar witte vlieg en luis. “Natuurlijke oplossingen: verwijder bladeren met eitjes. Zet afrikaantjes om je koolplanten. Trek roofmijten aan” Lees er meer over in het Plaagdierboek van Suze Peters.
  • Maak alvast je eigen zaai en stekgrond, koop alvast vermiculiet, maak de zaaibakken schoon. 
  • Houd je zadenopslag muis en ratvrij.  Gebruik geen giftige korrels! Er zijn elektrische lokdozen te koop.
  • Je kunt nu heel goed vogelhuisjes ophangen of schoonmaken voor de verschillende soorten vogels in je tuin. 
  • Als je een kruidenrijk grasveld wilt inzaaien in maart dan begin dan nu met de voorbereidingen: afplaggen van het huidige gras en/of verwijderen van onkruiden. Afplaggen met een spade en voor grotere stukken kan een machine worden gehuurd. Verwijderen van onkruiden doe je door met een vork de grond los te maken en het onkruid er uit te trekken. Gebruik geen gif of zout! 
  • Bezoek een paar tuinen voor inspiratie voor de indeling en de toepassing van kleur en geur in de winter. Bijvoorbeeld het Thijssepark met vroege sneeuwklokken – Galanthus elwesii of Dekemastaete met een zee van sneeuwklokjes en andere verwilderingsbollen. 

TuinTrip: Sneeuwklokjes en andere voorjaarsbloemen kijken

Vindt in de sneeuwklokjeskalender een open tuin of park met velden vol met sneeuwklokjes en andere voorjaarsbloeiers en stinzeplanten bij jou in de buurt. Ze bieden bovendien nectar voor vroeg vliegende insecten zoals hommels. 

Mijn favoriete plekken waar deze stinzeplanten uitbundig en in grote aantallen bloeien zijn bij Kasteel Hackford en op Landgoed De Wildenborch bij Vorden. Drink na afloop iets bij het haardvuur van het Hotel Restaurant Bakker in Vorden en je dag kan niet meer stuk.  

TuinBoeken

Als het stormt en regent en het veel te koud is om buiten rond te banjeren dan heb ik een leuk en inspirerend voor je: Tuinieren met stinzeplanten. Geschreven door dé expert op dit gebied in Nederland Trudi Woerdeman. Zij heeft de stinzebeplanting ontworpen en aangelegd voor vele landgoederen en grotere tuinen. Ze vertelt over de herkomst van de stinzebeplanting, de soorten en hoe je dat zelf kunt aanleggen en onderhouden. Ik heb een paar jaar met hen meegewerkt bij de aanleg en onderhoud bij Kasteel Hackfort in Vorden.

heb je vragen of hulp nodig?

Bodemleven en structuur verbeteren

Bodemleven

Iedere bodem bevat vele soorten diertjes en organismen die hun eigen rol hebben in de bodem. Samen zorgen zij voor de bodemstructuur. Met het blote oog zie je regenwormen, aaltjes, springstaarten, duizendpoten. Er zit ook veel leven in de bodem die je niet kan zien met het blote oog. Dit zijn micro-organismen zoals bacteriën, schimmels, microrhyza (symbiose tussen schimmels en plantenwortels) en eencelligen (protozoën). Dit bodemleven zorgt voor de afbraak van organische materiaal en voor holtes die zorgen voor zuurstof in de bodem.  

Insecten worden gegeten door vogels en amfibieën. De larven van insecten zoals zweefvliegen, zitten in de bodem en zijn belangrijk voor de structuur van de bodem. Zweefvliegen bestuiven bloemen zodat er vruchten en zaden ontstaan en daarmee ons groente en fruit, zegt Hans Kroon

Het bodemleven is afhankelijk van de suikers die zijn overgebleven uit het organisch materiaal en van het achtergebleven organisch materiaal. Het bodemleven biedt plantenwortels bescherming en helpt planten bij het opnemen van voeding uit de bodem. Zonder deze micro-organismen kunnen planten niet goed leven en kunnen planten minder goed groeien of ontstaan er voedingstekorten in de plant. Daardoor worden planten gevoelig voor schimmels en plagen omdat hun immuunsysteem omlaaggaat.  

Gebrek aan bodemleven kan ontstaan door het langdurig onder water staan van de grond, diep spitten of keren van de grond, het uitgraven van de grond en later weer terugbrengen waardoor de toplaag onder komt te liggen, zuurstofgebrek door het vastrijden of aanlopen van de grond, het gebruiken van veel potgrond (steriel gemaakt) waardoor het bodemleven zich niet goed kan ontwikkelen, het gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen haalt de bodem uit balans en vernietigt het. Het bodemleven verschilt per laag van 10 cm en gaat dood als de omstandigheden veranderen. Het herstellen van het bodemleven waarvan het bodemleven verdwenen is duurt 3 jaar!  

De bodemstructuur wordt hersteld en verbeterd door de structuur te verbeteren, micro-organismen te enten en organisch materiaal toevoegen. 

Structuurverbetering van de bodem 

De structuur van de bodem kan je op alle grondsoorten verbeteren, maar dan is het wel belangrijk dat je weet op welke grondsoort jouw tuin ligt en wat je waar in je tuin doet of wilt gaan doen.  Het kan met kompostthee, microrhyza korrels, biologische levende compost, houdt de bodem bedekt en laat het blad liggen om te verteren als voedsel voor het leven in de bodem. Verrijk de grond niet of nauwelijks, maar zoek de planten die goed op die grondsoort groeien

Op welke grondsoort tuinier jij? 

Pak eens een handje grond of aarde en voel welke structuur het heeft.  

Klei voelt plakkerig als het nat is en je kunt er dan een bal van kneden. Het bestaat uit heel fijne deeltjes. Als de grond erg droog is dan barst de grond open. In Nederland is er zeeklei en rivierklei.
Löss voelt fluweelzacht of bloemachtig als het droog is. Je kunt er moeilijk een bal van kneden als het vochtig is. 
Zand bestaat uit wat grovere korrels waarvan je geen bal kunt kneden omdat het uit elkaar valt. Het laat goed water door, maar spoelt voedingsstoffen snel weer uit de bodem.
Veen is opgebouwd uit afgestorven plantenresten.  

Gebruik geen turf! Maar verteerde bladaarde of compost 

Turf is vaak door compost gemengd om het waterhoudende vermogen van de grond te vergroten. Turf is afgegraven veengrond dat er honderden jaren over heeft gedaan om te ontstaan. In de Nederlandse veengebieden zijn door het afsteken van turf als brandstof onze beroemde veenplassen ontstaan. De turf uit onze potgrond komt uit een veengebied in Lithouwen waar weinig overblijft van het oorspronkelijke veengebied. Nederland is de grootste afnemer. Dat kan anders.

Om het vochthoudende vermogen van de grond, bodem, aarde te vergroten kan je het beste afgevallen blad laten verteren tot bladcompost. Het blad verteert sneller als er op iedere laag van 5 cm kalk wordt gestrooid.  

Verbeter de structuur van de bodem 

Als je weet op welke grond je tuin ligt kan je daar ook de geschikte planten voor uitzoeken. Alle bodemsoorten hebben hun voor- en nadelen en in alle gevallen kan de structuur worden verbeterd.  

In alle gevallen is het goed om de bovenlaag van 10 cm goed los te maken met een vork en daar een laag met goed verteerde bladaarde of biologische compost doorheen te werken. Dat is voedsel voor het bodemleven en stimuleert de activiteit in de bodem. Als het bodemleven geactiveerd wordt komt er meer zuurstof in de bodem en kunnen de plantenwortels makkelijker voedingsstoffen uit de bodem halen. Loop zo min mogelijk over de grond zodat de grond niet wordt aangedrukt en er makkelijk water en zuurstof in de grond kan komen voor een rijk bodemleven. 

Klei is heel fijn van structuur en houdt goed water vast. Als het droog is barst de grond open. Klei houdt goed voedingsstoffen en vocht vast en is daardoor vruchtbare grond. De plantenwortels makkelijker voedingsstoffen uit de bodem halen, zeker als je ervoor zorgt dat er voldoende verteerd organisch materiaal op valt of door de grond gewerkt wordt. 

Verbeteren van kleigrond kan het beste gedaan worden met basaltmeel, waardoor de grond meer verkruimeld en er meer lucht en water in de grond komt. Laat blad en plantenresten liggen zodat het bodemleven voldoende voedsel heeft en de grond luchtig houdt. Kalk toevoegen zorgt voor een losse structuur van de bodem.  

Leemgrond is iets lastiger. Het is ook heel fijn van structuur, maar verschilt vocht en plakkerigheid. Het heeft meestal een okergele kleur als het vochtig is. Meestal is het goed waterdoorlatend, maar er kan een harde onderlaag in de grond zitten dat geen water doorlaat, waardoor er vochtige plekken ontstaan. Leemgrond kan kalkrijk en kalkarm zijn. Dat kan je zien aan de plantsoorten zien die er van nature groeien. Er zit meestal weinig organische stof doorheen.  

Verbeteren van leemgrond kan door er goed verteerde en gezeefde biologische compost door de bovenlaag heen te werken met een spitvork. Eventueel vermengd met grofkorrelig zand zodat de structuur luchtiger wordt. 

Zand is goed doorlaatbaar en houd weinig voedingsstoffen vast omdat die uitspoelen. Zandgrond warmt snel op in het voorjaar als de zon erop schijnt. Deze grond kan je verbeteren door organisch materiaal toe te voegen zoals verteerde bladaarde of goed verteerde biologische compost.  

Verbeteren van zandgrond kan door er bentoniet (kleideeltjes) door de bovenlaag heen te werken, samen met goed verteerde biologische compost. Micro-organismen toevoegen helpt de plantenwortels om de voedingsstoffen beter uit de bodem te kunnen opnemen. 

Veen is een dikke laag afgestorven planten in moerassen en bewaard gebleven onder natte zuurstofarme omstandigheden. In Noord en West Nederland zijn uitgestrekte veengebieden, hoogveen en laagveen. Gedroogd veen werd gebruikt als brandstof – turf.

Wilde planten vertellen ons welke grondsoort het is 

Wilde planten groeien graag op specifieke bodemsoorten. Ze laten ons de kwaliteit en structuur van de bodem zien. Staan er veel planten van dezelfde soort bij elkaar dan geven zij een indicatie of aanduiding van de bodemvruchtbaarheid, waterhuishouding, stikstofgehalte, zuurtegraad en grondstructuur van de bodem. Dit zijn indicatorplanten  

Bodemanalyse is het nemen van grondmonsters van jouw tuingrond die je opstuurt naar een laboratorium. Daar lezen ze af welke voedingselementen, sporenelementen, zuurgraad en het organische stofgehalte in de bodem zitten. Met deze analyse wordt geadviseerd welke voedingsstoffen toegevoegd kunnen worden voor een gezond en actief bodemleven. 

Op welke grondsoort tuinier jij? Heb je hulp nodig bij het kiezen van geschikte planten?

Maak een belafspraak voor Gratis TuinAdvies

Bronnen: Ruud Snijders van Innogreenhttps://www.wildeweelde.nl/structuurverbetering-bodem
Tuinieren met stinzenplanten, Trudi Woerdeman. pagina 36 en verder Bodem Verbeteren. ISBN 978-90-9031166-1,
https://toverleven.cultu.be/indicatorplanten,
https://nl.wikipedia.org/wiki/Veen_(grondsoort), https://www.ru.nl/personen/kroon-j-de/