September in je tuin
Tuintips en tuininspiratie voor september
September is een drukke tijd in de tuin. Het kan plotseling veranderen van de warme nazomer in de natte en stormachtige herfst. Als je tijd hebt dan kan je nu het beste de tuinklusjes doen die tijd besparen in het voorjaar nu het nog lekker warm weer is om in de tuin te werken.
De bio bloementuin
Zaaien en kweken
- Plant nu tweejarigen uit of verplant ze
- Vaste planten kan je nu scheuren en uitplanten om ze te vermeerderen nu de grond nog warm en vochtig is.
- Zaai winterharde eenjarigen voor een vroege bloei komend voorjaar. Je krijgt grotere en gezonde planten die 6 weken eerder bloeien dan die je in het vroege voorjaar zaait: briza, bupleurum, calendula, centaurea, cosmea, papaver rhoeas, papaver somnifera, scabiosa kunnen allemaal direct ter plaatse gezaait worden. Houd ze onkruidvrij als ze groeien.
- Houd je eenjarigen schoon en gooi het onkruid op de composthoop zolang ze nog niet in het zaad staan.
- Verzamel zaden uit je tuin of van de buren: calendula, viola tricolor – driekleurig viooltje, cerinthe – loodkruid, Tagetes patula, tagetes tenuifolia – Afrikaantjes. Het zijn goede vlinderplanten en houden aaltjes in de grond op afstand doordat de wortels een stof afgeven waar de aaltjes niet van houden. Als je er te veel van hebt, steek ze uit en verplaats ze of geef ze aan de buren. Zo heb je al vroeg eetbare bloemen in je tuin.
- Zet de muurbloemen nu op de goede plek voor volgend voorjaar. Ze hebben tijd nodig om wortels te maken in de warme grond voor een goede bos bloemen in het voorjaar.
- Op plekken waar gras overheerst in kalkgraslanden kan je ratelaar zaaien. Ratelaar is een parasiet die leeft op de wortels van grassoorten om bladgroen aan te maken. Na de bloei ratleren de zaden in de zaaddoosjes. En je hebt goede grond om na een jaar een- en twee jarigen te zaaien.
Bollen en knollen
- Deze maand is het beste moment om voorjaarsbollen te planten in de plantvakken. De grond is nog warm en vochtig na alle regen. De bollen krijgen dan nog ruim de kans op wortels te maken zodat ze komend voorjaar uitbundig kunnen bloeien.
- Mijn voorkeur gaat uit naar bollen die zichzelf vermeerderen, de verwilderingsbollen. Die plant je in het gras met een bollenpoter. Of je strooit eerst heel veel bollen op een stuk waar je later gras of een vaste plantenwei wilt maken. Daaroverheen leg je een laag aarde van minimaal 5 cm. En daaroverheen zaai je een wilde bloemenwei of desnoods gras. Denk aan sneeuwklokjes, corcussen, blauwe druifjes, narcissen, en botanische tulpjes.
- Eind september kan je al amaryllis bollen op een glas zetten zodat ze bloeien rond kerst.
- Vul potten met verwilderingsbollen in laagjes voor uitbundige bloei in het voorjaar. De bloemen met de langste stelen leg je onderin, dan een laagje aarde vermengd met zand en dan het volgende laagje.
- Houd mijn nieuwsbrief in de gaten voor tips en mooie combinaties om de potten te vullen. Vergeet niet om 1x per week de potten water te geven. In het voorjaar staat het leuk naast de voordeur of op de tuintafel.
HEB JE HULP NODIG BIJ HET KIEZEN VAN MOOIE COMBINATIES?
Oogsten uit je tuin
Mooie dingen om uit je tuin te halen in september:
-
Bollen: dahlia’s en gladiolen
-
Eenjarigen: zonnebloemen, cosmea en scabiosa
-
Vaste planten: Salvia’s, Heleniums, Phloxen, Echinacea, Rusbeckia, Sanguisorba, verschillende grassen
-
Heesters en bomen: hortensia’s, takken met bessen en mooie bladvormen van bomen. Zet ze in een vaas met een scheutje azijn tegen de algen en je hebt er een week lang plezier van.
-
Knip een grote bos met zinnia’s en zet ze losjes in een vaas in 2 cm, een bodempje, water. Laat je verdrogen tot droogbloemen waar je de hele winter plezier van hebt.
-
Knip aan het begin van de maand een bos met hortensia’s, voordat ze verregend zijn. Zet ze in een vaas met een scheutje azijn en laat ze verdrogen. Hoe eerder je ze knipt hoe mooier ze hun kleur houden.
-
Knip verschillende soorten 9wilde) grassen en laat ook die verdrogen in een vaasje. Het geeft een heerlijk zomers gevoel om naar de grassen te kijken in de wintermaanden.
Vaste planten, heesters en bomen
- Blijf onkruid wieden en blijf de uitgebloeide bloemen wegknippen zoals pelargoniums, verbena’s en andere vaste planten. Ze frissen er van op en geven zelfs na enige tijd nog nieuwe bloemen. Geef ze een slok zeewierwater en wat extra compost voor de laatste groeispurt van dit jaar.
- Verzamel zaden van vaste planten en eenjarigen. Laat ze binnen drogen op een bord of dienblad en stop ze in papieren zakjes met naam en datum erop.
- Blijf de uitgebloeide bloemen uit de dahlia’s wegknippen tot de vertakking eronder. Ze blijven bloeien tot aan de eerste nachtvorst.
- De herfstasters zijn of komen nu in bloei. Ik ben er dol op! Ik knip er regelmatig kleine bosjes uit voor in kleine vaasjes op tafel.
- Snoei klimmende en rankende rozen in de gewenste vorm. Hark het afgevallen blad weg en leg het niet op de composthoop want er kunnen plantenziekten in zitten.
Aanplanten
- Later in de maand kan je heel goed de in augustus gezaaide jonge muurbloem, primula’s en viooltjes uitplanten zodat je al vroeg in het voorjaar kleur in je tuin hebt.
- Het is nu de beste tijd om de vroege voorjaarsbollen in grote aantallen aan te planten zoals sneeuwklokjes, winterakonieten en crocussen
- Plant nu bomen vanuit een pot. De grond is nu nog lekker warm
De Moestuin
Groenten
Oogsten
Dit is wat je nu kunt oogsten in september of wat je kunt eten in deze tijd volgend jaar. Of maak een lijstje wat je volgend jaar wilt oogsten:
- Kolen: koolrabi
- Wortels: radijsjes – in vele kleuren, wortels – in vele kleuren, aardappels – ik laat ze in de grond zitten totdat ik ze ga opeten, uien en bietjes.
- Bladgroenten: verse pluksla, venkelblad, spinazie (nieuw zeelandse kan goed tegen droogte), snijbiet – in vele kleuren
- Vruchtgroenten: courgette groen, geel, patisson, komkommers
- Heesters: bessen en frambozen
- Kruiden: peterselie, kervel, selderij, koriander, dille, munt, bieslook, venkel, rozemarijn, salie, laurierblad
- Eetbare bloemen: courgette en pompoenbloemen,
Salade en kruiden
- Zaai marjolein = oregano, borage, bieslook, koriander en dille in potten die je binnen kunt zetten als het koud wordt.
- Knip kruiden terug zodat er een nieuw vers blad verschijnt. Alle verse blad kan je invriezen of drogen voor de winter.
- Splits de kluiten van de bieslook
- Zaai wintersla, rucola en mesclun sla op een zonnige en beschutte plek in je tuin zodat je regelmatig kunt knippen van de herfst tot het vroege voorjaar. zaai ook winterpostelein – rijk aan vitamine c en zeer winterhard, ook heerlijk om te knippen. het groeit net als de wintersalades weer aan. heb je geen ruimte in je moestuin zaai deze salades dan in een ‘dakgoot’ en halve pvc pijp zodat je ze later de tuin in kan schuiven.
- Zaai peterselie. het duurt 10 weken voordat je kunt oogsten, precies op tijd voor wintergebruik. Mijn favoriet is Peterselie ‘Gigante d’Italie’
- Zaai ook kervel. Het groeit alleen bij koele temperaturen in winter, regen en sneeuw. Heerlijk in soepen en omeletten en salades.
- Vermeerder rozemarijn: snijd een zijtak van een hoofdtak met een klein stukje schors. trek een paar van de onderste naalden eraf en schraap het puntje kaal en steek 3-4 takjes in een potje met rijke compost met grof zand. zet ze op een koele en lichte plaats en geef ze regelmatig water.
- Zaai venkel. Knip het venkelblad af en droog het of vries het in. het is heerlijk in de bieten salade of andere salades. let op dat je de bloemen laat staan totdat ze in het zaad staan. venkelzaad is ook heerlijk! venkel kan zich ook enorm uitzaaien, dus houd ze in de gaten.
Fruit
- Kijk je fruitbomen na op rottend fruit en haal het direct weg zodat het goed fruit niet wordt aangestoken.
- Voel aan de vroege appels of ze al loslaten voordat ze vallen.
TuinQlusjes
- Vang oorwurmen in Dahlia’s door en mini bloempotjes in te hangen,ongekeerd met stro erin. schud ze potjes ’s ochtend uit.
- Houd de vogelbadjes schoon en ververs het water. ook vlinders en insecten drinken van dit water.
- Bestel nu je voorjaarsbollen, want de voorraad van de bollen kunnen later in september uitverkocht zijn. Vanaf september kan je sneeuwklokjes, sneeuwroen, sieruien en narcissen planten.
- Bestel vaste planten nu zodat ze in september kunnen worden aangeplant zodat ze goed wortels kunnen maken en in het voorjaar goed groeien en bloeien.
TuinTrip
De moestuin van Kasteel Hackfort