qgardens.nlQ’s tuintips voor maart
Q’s Tuintips voor maart
Nu de lente begint is er al veel te doen in de tuin. Laat je niet gek maken. Geniet van de frisse buitenlucht. Je kunt nu vaste planten opgraven en scheuren, rozen planten en beginnen met zaaien en bonen leggen.
Het is nog steeds een goede maand om de bodem te verbeteren met verteerde bladaarde of verteerde bio compost om het vochthoudender te maken zodat de planten beter door droogteperioden heen komen. Als je mycrorrhyza of andere stoffen toevoegt kunnen de wortels van de planten beter de voedingsstoffen opnemen en heeft bodemleven meer voedsel.
De bio bloementuin
Bestellen, zaaien en kweken
- Maart is het moment om je winterharde eenjarigen te zaaien in een koude bak of in een vensterbank in een onverwarmde kamer of kasje.
- Je kunt ook half winterharde zaden zaaien, maar wacht tot half maart totdat er meer licht is en minder kans op nachtvorst.
- De siererwten die je hebt gezaaid kan je nu toppen – de top er uit halen – zodat ze zijscheuten gaan maken. De topjes kan je verwerken in een salade.
- Maak de zaaibedden klaar voor het zaaien van winterharde snijbloemen eind deze maand.
- Eind van de maand kan je het opgekweekte zaaigoed verplanten naar een grotere pot. Wees voorzichtig en steek met de steel van een lepel of vork schuin onder de wortels en til het voorzichtig uit de aarde. Pak ze vast blij de blaadjes, niet bij het steeltje want dan kneust heel snel.
- Verpot kwetsbare vaste planten die je voor de winter hebt gestekt.
Bollen en knollen
- Graaf pollen sneeuwklokjes en winterakonieten op, scheur ze en plant ze meteen in de buurt van de opgegraven pol. Zo krijg je volgend jaar een veldje.
- Dahlia’s kan je nu oppotten. Als je een paar knollen hebt doe dan een knol in een 3 liter pot en dek ze af met vliesdoek of zet ze in een koude bak of kas. Heb je er meer dan 3 leg ze dan in een kistje dicht tegen elkaar aan en dek ze af met vermiculiet of compost. Ze lopen de komende 6 weken uit totdat het tijd is om ze in de tuin te planten. Hiermee vervroeg je het groeiseizoen.
- Plant zomerbloeiende bio bollen zoals lelies, gladiolen en crocosmea
- Later deze maand is het van belang om de uitgebloeide knoppen weg te knippen van narcissen, tulpen en blauwe druifjes om zaadvorming te voorkomen. Laat het blad afsterven zodat de bol kan opladen voor volgend voorjaar.
- Bollenplan uitbreiden voor nog meer voorjaarsbollen in 2024. In deze tijd van het jaar is er veel licht voor de bloeiende bollen op plekken die anders onder de heesters en bomen in de schaduw liggen. In de planttijd september-oktober zijn we vaak al vergeten waar de saaie kale plekken onder bomen en struiken lagen. Maak een schets van de situatie of maak een paar foto’s zodat je in augustus, als je bollen gaat bestellen, nog weet welke plekken nog opgefleurd kunnen worden. Bedenk het nu, schrijf het in je agenda en plant het straks in september-oktober.
Heb je hulp nodig?
Oogsten uit je tuin
Mooie dingen voor in de vaas:
- Narcissen en tulpen in alle vormen, kleuren en maten.
- Judaspenning – Lunnaria en Muurbloem – Erysimum.
- Artisjok blad, Helleborus (giftig, dus draag handschoenen) en Primula’s (eetbaar).
Vaste planten, heesters en bomen
Snoeien en opbinden
- Knip de vaste planten en laatbloeiende grassen af tot 5 cm boven de grond.
- Leg een laag van compost met koeien of paardenmest tussen de planten en werk het licht door de bovenlaag met een vork
- Houd het onkruid in de gaten en begin met wieden – trek het onkruid met wortel met de hand uit de grond.
- Je kunt nu de zomerbloeiende vaste planten opgraven en scheuren om ze te vermeerderen. Je herkent ze aan de dikke pollen die aan de buitenkant nieuwe scheuten maken. Leg een oud laken of een stuk zeil naast het plantvak en leg de pollen daarop zodat je makkelijk kunt scheuren.
- Snoei de struikrozen. Haal het dode hout weg en de kruisende takken. Knip alles tot de helft terug net boven een uitlopende knop.
- Knip jonge heggen tot 1/3 terug. Dat is misschien wat heftig maar het zorgt voor flinke groei en een dicht vertakte haag waar je niet doorheen kunt kijken. Ook niet onder kniehoogte.
- Ga door met het wegknippen van de oude bloemen van hortensia’s. Let goed op dat je de nieuwe knoppen niet wegknipt. Dun de heester uit en knip 1/3 van de oude takken terug zodat de plant verjongt en nieuwe takken met bloemen maakt.
- Tot half maart kunnen bomen en heesters met kale wortels worden geplant, zoals bessenstruiken als wortelgoed (scheelt veel geld) zoals blauwe bessen, aalbessen, kruisbessen, jostibes, framboos, braam etc.
- Hark de bodem niet kaal! Laat tenminste 3 cm blad of fijn geknipte plantenresten liggen zodat de bodem niet uitdroogt en het bodemleven niet verstoord wordt.
Planten
- Plant een nieuwe heg of haag, het is nu de beste tijd voor kleigrond. Kies inheemse soorten zoals meidoorn, sleedoorn, veldesdoorn in de goede aantallen. Ze bloeien afwisselend en geven bessen voor de vogels die er ook hun nestjes in bouwen. Je kunt het beste een dubbele rij plaatsen en dan driehoeksgewijs planten met kale wortels – wortelgoed. Dat is verkrijgbaar tot half maart bij de kweker en veel goedkoper dan planten in een pot.
- Plant kruidenrijke vaste planten waarvan je kunt oogsten zoals rozemarijn, een van mijn favorieten. Poezen en katten houden niet van deze geur, dus als je tuin wordt gebruikt als kattenbak dan is dit een van de planten waar ze uit de buurt blijven.
- Bestel rozen met kale wortels. Ze zijn veel goedkoper en groeien vaak veel gezonder uit dan rozen in een pot. Plant ze als de vorst uit de grond is. Deze winter is daar dus zeer geschikt voor. Zit er nog vorst in de grond dan kan je het bosje wortelgoed inkuilen – graaf een kuil en leg de wortels er in en dek de wortels af met de vochtige grond. Later kan je de rozen uitplanten op de plek waar je ze wilt hebben.
Tuinklusjes
- Heb jij een waterton om de regen op te vangen voor de komende droge maanden? Houd de deksel goed gesloten om te voorkomen dat de muggen er hun larven in grootbrengen.
- Maak een raamwerk voor een composthoop in je tuin. Maak tenminste twee vakken zodat de composthoop kan worden omgezet.
- Keer de compost in de loop van de maand naar de andere bak en voeg bij iedere laag voeding toe zoals koeien- of paardenmest, lavameel voor de mineralen en smeerwortelthee of zeewierkalk.
- Verfris de aanwezige potten door de bovenste 5 cm eraf te halen en aan te vullen met verse compost lichtjes door de achtergebleven bovenlaag heen te werken met een schepje. Wees voorzichtig met de wortels.
- Dit is het laatste moment om stokken van de hazelaar en berkentakken te oogsten (knippen/zagen) voor je moestuin om bonen en erwten tegen op te laten klimmen.
- Maak mooie plannen voor je tuin en voer ze stap voor stap uit. Bedenk een stappenplan hoe je al je plannen gaat uitvoeren in de komende maanden. Als je weinig tijd hebt kan je ook biologische (moes)tuinplantjes kopen bij biologische moestuinen of bij het tuincentrum in de buurt.
- Als je een kruidenrijk grasveld wilt inzaaien in maart begin dan nu met de voorbereidingen: afplaggen van het huidige gras en/of verwijderen van onkruiden. Afplaggen met een spade en voor grotere stukken kan een machine worden gehuurd. Verwijderen van onkruiden doe je door met een vork de grond los te maken en het onkruid er uit te trekken. Gebruik geen gif of zout!
- Zet plantsteunen en ander steunmateriaal al bij de planten die het nodig hebben voordat ze omwaaien.
- Kijk al het tuingereedschap en de grasmaaier na.
- Zaai kale plekken in het grasveld opnieuw in. Als je begint met een nieuw grasveld gebruik dan geen kant en klare graszoden, maar zaai een bloemrijk grasmengsel met madeliefjes, pinksterbloemen ed. Het duurt bij zowel graszoden als een gezaaid grasmengsel 6 weken voordat je er overheen mag lopen. Houd het terrein voldoende vochtig zodat het zaad kan uitgroeien. Maai het daarna de eerste maanden op de hoogste stand. Als je gaat zaaien lees dan eerst goed hoe je de grond zaaiklaar maakt.
- Houd (naakt)slakken goed in de gaten, zeker nu de jonge planten uitlopen. Je kunt slakken voorkomen door nematoden te kopen: aaltjes oplossen in water. Aaltjes zijn parasieten die in de slak kruipen waardoor deze sterven. Gebruik het niet te veel en zorg voor een gezonde bodem met goede compost in de bovenlaag waar slakken voldoende voedsel in vinden zodat ze van de planten af blijven.
- Voorjaarsbloemen geven al vroeg in het jaar nectar voor insecten. Als er voldoende voedsel is voor de insecten zoals hommels en bijen, dan is er ook voldoende voedsel voor vogels.
- Plant een sierkers, een wilde pruim, een meerstammig krentenboompje, afhankelijk van de grond waarop je tuiniert.
- En kijk nu waar je in september oktober velden vol met verwilderingsbollen kunt planten die zichzelf in de loop der jaren vermeerderen.
In de tuinkas
- Een goed begin van het nieuwe tuinjaar is de kas opruimen en schoonmaken zodat je klaar bent om te gaan zaaien.
- Haal compost in de tuinkas zodat die kan opwarmen zodat je eerder kunt beginnen met zaaien.
- Als je binnen gaat kweken met warmtematjes dan kan je nu beginnen met het meten en bijhouden van de minimum en maximumtemperaturen in de kas.
TuinTrips
De stinzeplanten met vele soorten bloeiende verwilderingsbollen staan in bloei. Bezoek het Thijssepark in Amstelveen, Het Thijssehof in Bloemendaal of Landgoed Hackfort van Natuurmonumenten in Vorden. De laatste is mijn favoriet. Het ligt aan de Baakse Beek. Veel plezier!
TuinBoeken
Leve de Bodem! Een gezonde basis voor elke tuin. Geschreven door Anne Marie van Dam en Caroline Vlaam. Uitgegeven door KNNV
Leuk en leerzaam.
quiriene den oudsten 2023
